خبرنگاران الان طلبکار هستیم، بدهکارمان نکنید - بانوی ایران

روزنامه ایران سه شنبه 11 آذر در ستون درنگ خود نوشت: خصوصاً پس از اعدام شیخ نمر توسط دولت سعودی که سیلی از واکنش های دنیای را در پی داشت؛ از محکومیت توسط سازمان ملل گرفته تا واکنش های منفی و ابراز نگرانی توسط اتحادیه اروپا و امریکا. در ماه های قبل از این اعدام، جمهوری اسلامی ایران بزرگترین حامی این روحانی شیعه عربستانی و جدی ترین معترض نوع برخورد حکام سعودی با او بود.

یک اتفاق در شامگاه 12 دی ماه 94 اما ورق را برگرداند؛ حمله به سفارت و کنسولگری عربستان در تهران و مشهد. اتفاقی که دو پیامد داشت؛ اول اینکه امواج خبری آن خیلی زود باعث فراموشی ماجرای اعدام شیخ نمر در افکار عمومی دنیا شد و دوم هم اینکه به سرعت عربستان سعودی را در موضع مظلوم و طلبکار قرار داد.

موضعی که دامنه تأثیر آن از حج تمتع گرفته تا مسابقات فوتبال را متأثر از خود کرد و می بینیم که هنوز آثار آن از بین نرفته است. در پی این حمله همان کشورها و مجامع بین المللی که به فاصله کمتر از یک روز قبل مشغول محکوم کردن عربستان سعودی بابت اعدام شیخ نمر بودند، دست به کار نوشتن بیانیه هایی جدید و شدیداللحن تر برای محکوم کردن اتفاق اتفاق افتاده در تهران و مشهد شدند.

نکته اینکه در بسیاری از این بیانیه های محکومیت علی رغم موضع رسمی دولت و حاکمیت، این رفتار و حمله به پای نظام جمهوری اسلامی ایران نوشته شد نه جمعی که خودسرانه دست به اقدام زدند. طبیعی است که در این میان دلجویی از دولتی که تا ساعاتی قبل در مقام یک ناقض حقوق بشر قرار داشت هم وارد دستور کار شد. اینگونه بود که یک رفتار محاسبه نشده به سرعت تنها چند ساعت، موضع طلبکاری ایران در مقابل عربستان را در فضای سیاست بین الملل تبدیل به بدهکاری کرد.

این روزها نیز مجلس بسرعت طرحی را برای توقف اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی تصویب می نماید که نتیجه عملی آن خروج ایران از برجام است. کاری نداریم که نام آن را طرح لغو تحریم ها گذاشته اند و معلوم نیست چگونه نتیجه گرفته اند که خروج از برجام منجر به لغو تحریم می گردد؟ کما اینکه سؤال این است که اگر برجام باعث تحریم است، دلیل شش قطعنامه سازمان ملل در دولت های نهم و دهم چه بود؟

مسأله در واقع این است که چرا یک تفکر سیاسی درست در بزنگاه هایی که جمهوری اسلامی ایران در موضع طلبکار قرار گرفته، تصمیماتی می گیرد و اعمالی نشان می دهد که باعث بدهکار شدن کشور در نظام بین الملل می گردد؟ چه دوست داشته باشیم و چه نداشته باشیم، نظام بین الملل از قواعدی پیروی می نماید که باید در محاسبات ما لحاظ گردند.

حتی کشورهای دوست ما نیز کمتر این قواعد را می شکنند؛ نمونه معین آن همراهی چین و روسیه با 6 قطعنامه سازمان ملل علیه ایران در سال های 84 تا 92 است. درک این موضوع که فضای بین الملل و حتی دوستان ایران چندان تحمل خروج کشورمان از نظام بازرسی های آژانس را ندارند و یا اگر داشته باشند در آن صورت امکان و منطق دفاع از ما را نخواهند داشت، چندان کار سختی نیست.

کما اینکه روز یکشنبه و تنها ساعاتی پس از تصویب طرح مجلس، میخاییل اولیانوف نماینده دائم روسیه در آژانس بین المللی انرژی اتمی به این تصمیم واکنش منفی نشان داد. خلاصه موضوع این است که ما هم نتایج این نوع بازی را در مراحل مختلف آزموده ایم و هم اینکه محاسبه آثار آن نه تنها کار سختی نیست که امروز با توجه به روشن شدن بسیاری از مسائل، بسیار ساده و بدون پیچیدگی است. اینکه چرا این محاسبه هنوز توسط بعضی گروه ها انجام نمی گردد و یا به نتیجه گیری های دیگری می انجامد، جای سؤال جدی دارد.