فشار خون بارداری؛ انواع، علائم و درمان - بانوی ایران

فشار خون چیست؟

فشار خون معیار سنجش میزان فشار در رگ های خونی و عظیمی است که از قلب به سمت دیگر قسمت های بدن حرکت می نمایند. در بارداری فشار خون می تواند در رحم و جفت یعنی جایی که کودک در آن رشد می نماید دیده شود.

یک جنین همه غذاها و اکسیژن مورد احتیاجش را از مادر می گیرد. این بدین معناست که قلب مادر باید بیشتر از قبل کار کند تا بتواند خون را به جفت و سپس به کودک برساند.

جفت دارای رگ های خونی عظیمی است که کار را برای رساندن غذا به کودک آسان می نماید. به سبب این که این رگ های خونی بسیار عظیم هستند، فشار خون مادر در سه ماهه وسط بارداری به طور طبیعی کاهش می یابد و در انتها بارداری به حالت اول باز می شود.

اگر فشار خون خانم ها در طول بارداری بیش از حد بالا باشد ممکن است نشان دهنده این باشد که رگ های خونی در جفت به طور طبیعی رشد نکرده است. این موضوع هم برای مادر و هم برای کودک خطرناک است و می تواند نشان دهنده مشکل عظیمتر و پیچیده تری به نام پره اکلامپسی باشد.

فشار خون چگونه اندازه گیری می شود؟

فشار خون توسط دو عدد نمایش داده می شود:

عدد بالا یعنی سیستولیک: نشان دهنده بیشترین فشار موجود در رگ های خونی در زمان پمپاژ خون توسط قلب است.

عدد پایین دیاستولیک: پایین ترین فشار خون را در زمانی نشان می دهد که قلب بین دو ضربان استراحت می نماید.

فشار خون عموما با فرمت عدد سیستولیک بالای عدد دیاستولیک نوشته می شود مثل 70110. فشار خون بالا در صورتی تشخیص داده می شود که عدد بالا بیشتر از 140 و عدد پایین بیشتر از 90 است که به صورت 90140 نوشته می شود.

انواع فشار خون در بارداری

• فشار خون بالایی که خانم ها پیش از بارداری و در 20 هفته اول دارند؛ به آن فشار خون پیش از بارداری یا فشار خون مزمن می گویند. فشار خون 20 هفته اول حاصل بارداری نیست چرا که جفت هنوز کامل رشد نکرده است.
• فشار خون بالایی که خانم ها بعد از 20 هفته بارداری تجربه می نمایند که به آن فشار خون بارداری می گویند. بعضی از خانم ها فقط فشار خون را تجربه می نمایند و مشکل دیگری ندارند، اما بعضی دیگر مبتلا به شرایطی به نام پره اکلامپسی می شوند که در آن دیگر اندام های بدن نیز تحت تأثیر این فشار خون بالا قرار می گیرند.

البته به خاطر داشته باشید که فشار خون قبل از بارداری نیز می تواند باعث ایجاد پره اکلامپسی شود و کسانی که به طور طبیعی فشار خون بالایی دارند باید تحت مراقبت باشند.

چگونه فشار خون بارداری تشخیص داده می شود؟

فشار خون بالا معمولا باعث ایجاد علائم خاصی نمی شود مگر آنکه فشار خون شما بسیار بالا باشد. از این رو، زمان هایی که پزشک خود را پیش از زایمان دیدار می کنید فشار خونتان آنالیز می شود.

در هر دیدار پیش از زایمان، مامای شما فشار خونتان را چک می نماید و اوره شما را برای مشخص میزان پروتئین آزمایش می نماید. افزایش غیر عادی در هر کدام از این مولفه ها می تواند نشان دهنده پره اکلامپسی باشد. افزایش ناگهانی در فشار خون عمولا نشانه اصلی این مشکل است.

در صورتی که این علائم را در خودتان مشاهده می کنید با مامای خود فورا تماس بگیرید. علائم مشکل پره اکلامپسی به این صورت است:

• سردرد شدید، ممتد و وحشتناک
• تغییراتی در دید مانند دیدن نقطه ها، فلش زدن چراغ، اجسام شناور، دید تار و ...
• درد در قسمت بالایی شکم و شانه
• تورم ناگهانی صورت، دست ها و چشم ها (البته باید بدانید بعضی تورم ها روی پا و زانو در طول بارداری طبیعیست)
• افزایش ناگهانی وزن به طوری که در یک هفته بیش از یک کیلو و در ماه بیش از 3 کیلو باشد.
• استفراغ در طول بارداری (منظور استفراغ در اوایل دوران بارداری نیست)
• تنفس سخت

چه زمانی فشار خون بالا در بارداری یک مشکل محسوب می شود؟

اگر فشار خون شما به صورت ملایم بماند و رشد آن آرام باشد و شما دچار پره اکلامپسی نباشید، ریسک مسائل بارداری برای شما پایین است اما با این حال مهم است که فشار خون و اوره شما به طور منظم در طول بارداری آنالیز و چک شود.

پره اکلامپسی عموما بعد از زایمان از بین می رود. البته این از بین رفتن فوری نیست و مادر ممکن است برای دو تا سه روز بعد از زایمان بدتر شود و سپس به سمت بهبودی پیش برود.

چگونه فشار خون در دوران بارداری درمان می شود؟

نوع درمان بسته به دو مولفه است:

• اول این که چقدر فشار خون شما نامتعادل است
• دوم این که آیا شما دچار پره اکلامپسی شده اید یا خیر

اگر شما دارای فشار خون باشید اما پره اکلامپسی نداشته باشید، عموما فشار خونتان می تواند کنترل شود و شما به طور طبیعی دوران بارداری خودتان را سپری کنید.

اگر پره اکلامپسی در شما وجود داشته باشد شما باید تحت نظارت دقیق تر قرار بگیرید و شاید مجبور باشید زودتر از موعد مقرر زایمان کنید. درمان و مراقبت با این هدف انجام می شود که مادر و کودک در زمان رشد جنین سالم بوده و جنین تا حد ممکن رشد کند. اگر مجبور شدید زودتر کودکتان را به جهان بیاورید نگران نباشید چرا که راه چاره های درمانی وجود دارد که بتوان مسائل مرتبط با آن را درمان نمود.

برای مراقبت از خودتان چه می توانید بکنید؟

برای این که بتوانید به کنترل فشار خونتان یاری کنید و بارداری سالمی داشته باشید:

• همه چک آپ های قبل از زایمان را شرکت کنید تا پزشک و یا مامای شما بتواند فشار خون و پروتئین اوره شما را چک نماید.
• به علائم و نشانه های فشار خون مطلع باشید و به محض دیدن این علائم با پزشک یا مامای خود تماس بگیرید.
• سیگار نکشید. این یکی از بهترین مواردی است که شما می توانید برای کاهش فشار خونتان از آن یاری بگیرید و کودکتان را سالم نگه دارید. اگر احتیاج به یاری برای ترک سیگار دارید با پزشک خود مشورت کنید.
• کمی وزنتان را به صورت صحیح افزایش دهید. تنظیم برنامه این افزایش وزن توسط پزشک و یا مامای شما انجام می گیرد.
• ورزش های ملایم را در طول بارداری نباید فراموش کنید. راه رفتن و شنا کردن حتی چندبار در طول هفته می تواند به کاهش فشار خون شما یاری کند و برای شما و کودکتان خوب است.
• سعی کنید میزان اضطرابتان را کاهش دهید. شاید این کار سخت به نظر برسد به خصوص اگر شما مشغول به کار نیز باشید. به نظر می رسد یا باید کودک به جهان آورید یا باید برنامه های عجیب و غریب داشته باشید! سعی کنید زمانی را برای استراحتتان قرار دهید.

تجربه شما از فشار خون بارداری چیست؟ تجربیات و دیدگاه های خود را با مخاطبان خبرنگاران درمیان بگذارید.

برگرفته از: healthnavigator