زونا چیست و چگونه درمان می گردد؟ - بانوی ایران

خبرنگاران| بیماری زونا نسخه پیشرفته بیماری آبله مرغان است. در واقع زونا از همان ویروس واریسلا زوستر که عامل آبله مرغان است به وجود می آید. با این تفاوت که پس از بهبودی آبله مرغان، این ویروس در نخاع ساکن می گردد و بار دیگر به شکل بیماری زونا نمود پیدا می نماید.

به گزارش خبرنگاران، براساس بعضی آمارها، بیماری زونا سالانه در یک میلیون نفر در سراسر دنیا بروز می یابد. یک عفونت ویروسی که شکل ضایعات پوستی (راش) و قرمز رنگ روی پوست نمایان می گردد و سوزش و درد به دنبال دارد. پزشکان می گویند که ضایعات پوستی ناشی از بیماری زونا بیشتر در قسمت نیم تنه (شکم و سینه)، گردن یا صورت بروز پیدا می نماید.

البته گاهی ممکن است بعضی افرادی که تا به امروز به بیماری آبله مرغان مبتلا نشده باشند هم به زونا مبتلا شوند. پزشکان در رابطه با این افراد می گویند که شدت بیماری در این افراد بیشتر از مواردی است که سابقه ابتلا به آبله مرغان دارندو پس از مدتی به زونا مبتلا می شوند.

محققان می گویند بزرگسالان و بچه ها برای پیشگیری از این بیماری باید واکسینه شوند. گرچه واکسینه شدن به شکل صد درصدی نمی تواند ضامن مبتلا نشدن به آبله مرغان و زونا گردد. اما آنالیز ها نشان می دهد که از هر 10 موردی که واکسینه می شوند، 9 نفر در برابر این دو بیماری ایمن شده اند.

گفته شده که زونا بیشتر در افراد مسن 60 تا 80 ساله دیده می گردد. پزشکان می گویند که سیستم ایمنی بدن افراد مسن تر معمولا ضعیف تر است؛ به همین دلیل بیشتر در معرض خطر هستند. این افراد علائم بیشتری نیز نسبت به سایرین تجربه می نمایند و تاول های باز باعث تحریک پوستی بیشتر و عفونت های میکروبی در آن ها می گردد. ضمن اینکه در معرض سینه پهلو و تورم و التهاب مغزی نیز قرار می گیرند.

مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ایالات متحده آمریکا (CDC) دراین باره پیشنهاد نموده است که افراد 60 سال و بالاتر یک دوز واکسن زونا را دریافت نمایند. این مرکز همچنین تاکید می نماید که با پزشک و یا مراقبت های بهداشتی خود در صورتی که سوالی در خصوص واکسن زونا دارید، مشورت کنید.

علت بروز یافتن بیماری زونا، ویروسی به نام واریسلا زوستر (Varicella Zoster) است. ویروسی که عامل اصلی بیماری آبله مرغان است. براساس اعلام محققان زمانی که فرد مبتلا به آبله مرغان می گردد، پس از بهبودی این ویروس در بافت عصبی در نزدیکی نخاع و مغز فرد به صورت غیرفعال باقی می ماند، اما ممکن است چند سال بعد به عنوان زونا فعال گردد.

آنالیز ها نشان می دهد که تاول های بیماری زونا معمولاً طی 7 تا 10 روز زخم و در دو تا چهار هفته به طور کامل پنهان می شوند. در اغلب افراد سالم، تاول ها هیچ جای زخمی به جای نمی گذارند و درد و خارش بعد از چند هفته یا چند ماه از بین می رود، ولی در افرادی با سیستم ایمنی ضعیف، تاول های زونا امکان دارد به موقع بهبود نیابند.

براساس آمار به دست آمده از مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ایالات متحده آمریکا (CDC)، عموما 1 نفر از هر 3 نفر در آمریکا در طول عمر خود به زونا که با عنوان زوستر یا هرپس زوستر نیز شناخته شده، مبتلا می گردد.

پزشکان می گویند اولین علائمی که در افراد مبتلا به زونا پدید می آید معمولا درد و سوزش است. آن هاگفته اند این درد معمولا در یک طرف بدن بروز پیدا می نماید. این عفونت ابتدا از لکه های کوچکی روی پوست آغاز می گردد و به مرور به ضایعات پوستی و تاول های دردناکی تبدیل می گردد.

مشخصه ضایعات پوستی زونا شامل بخش های قرمز رنگ روی پوست فرد، تاول به همراه ضایعات پوستی پر از مایع که به راحتی می ترکند، ضایعات پوستی روی ستون فقرات و سینه و شکم، ضایعه پوستی روی صورت و گوش ها و خارش می گردد.

البته علائم زونا، تنها به درد و ضایعات پوستی محدود نمی گردد. در این دست مبتلایان ممکن است که علایم دیگری نیز به وجود بیاید که تب و لرز، سردرد، خستگی و سستی در عضلات از جمله آن هاست.

در این میان بعضی علائم هم ممکن است به شکل نادر در بیماران مبتلا به زونا پدید آید. مثلا درد یا ضایعه پوستی در چشم که فرد باید برای پیشگیری از آسیب های جدی تر سریعا به پزشک مراجعه کند. یا از دست دادن شنوایی یا درد شدید در یک گوش، سرگیجه یا از دست دادن حس چشایی که می تواند نشانه بروز سندرم رامسی هانت (Ramsay Hunt Syndrome) در فرد باشد.

همچنین عفونت های میکروبی که ممکن است موجب قرمزی، تورم و گرمی پوست فرد گردد.

با این وجود بیشترموارد ابتلا به زونا با معاینه ساده ضایعات پوستی و تاول ها قابل تشخیص است. اما در موارد کمی، پزشک ممکن است سابقه بیماری را از فرد بپرسد و در موارد نادری، شاید احتیاج به آزمایش نمونه پوست یا مایع تاول داشته باشد. پزشکان برای نمونه برداری با استفاده از یک گوش پاک کن استریل شده بخش کوچکی از ضایعه پوستی یا تاول را برمی دارند. سپس، آزمایش ها می تواند وجود ویروس را در فرد تایید کند.

در حال حاضر تنها روش پیشگیری از ابتلا به بیماری زونا واکسینه شدن است. پزشکان توصیه می نمایند، افرادی که 50 سال یا بیشتر دارند برای پیشگیری از بروز این عفونت ویروسی، واکسن زونا را دریافت نمایند. این افراد می توانند برای تسکین درد، پارچه خنکی را روی زخم ها و تاول های خود بگذارند. همچنین برای جلوگیری از انتقال ویروس واریسلا به دیگران، توصیه می گردد که فرد مبتلا، تا حد امکان زخم ها و ضایعات پوستی خود را بپوشاند.

در همین حال، پزشک می تواند در صورت صلاح دید، دارو های ضد ویروس را برای فرد تجویز کند که باعث کاهش دوره عفونت و عوارض آن می گردد. پزشک همچنین می تواند در صورت لزوم دارو های ضد درد را نیز برای فرد تجویز کند.

با این حال مبتلایان برای جلوگیری از سرایت آن به سایرین باید موارد همچون پوشاندن زخم و قسمت های پوستی تحریک شده و شستن چندین باره دست ها را مد نظر قرار دهند. همچنین در صورتی که فرد سیستم ایمنی ضعیفی دارد و یا تا به امروز آبله مرغان نگرفته باید از افرادی که دچار زونا شده اند، دوری کند.