مهم ترین عامل بروز سرطان در ایران چیست؟ - بانوی ایران

به گزارش ایلنا ،علی قنبری مطلق، رئیس اداره سرطان وزارت بهداشت و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در درباره شایع ترین سرطان ها در ایران گفت: شایع ترین سرطان در زنان، سرطان پستان و در مردان سرطان پروستات است.

او درارتباط با علل بروز سرطان گفت: مهمترین علل بروز سرطان افزایش سن جمعیت و نسبت جمعیت سالمند نسبت به جمعیت جوان است که در کشور ما و دیگر کشور ها در حال رخ دادن است. ما در کشورمان جمعیت جوانی داریم که در سال های آینده به سمت پیری خواهند رفت. این مساله باعث خواهد شد که در طی دو دهه آینده بر اساس پیش بینی ها بروز سرطان در ایران بیشتر از میانه دنیای باشد.

قنبری مطلق گفت: به غیر از افزایش سن می توانیم به تغییر شیوه زندگی و کم تحرکی نیز اشاره کنیم. تقریباً 60 درصد جمعیت کشور کم تحرک هستند، بعلاوه چاقی یکی دیگر از عوامل است که در آن مورد هم 60 درصد جمعیت دچار اضافه وزن هستند، کمی مصرف میوه و سبزیجات نیز از دیگر عوامل است و بیش از 80 درصد جمعیت 5 وعده میوه و سبزیجات به میزان مطلوب را مصرف نمی نمایند و بعلاوه می توان به مصرف سیگار و الکل به عنوان دیگر علل بروز سرطان ها اشاره نمود که باعث افزایش بروز این بیماری ها می شوند.

او درارتباط با راه حل های پیشگیری از سرطان گفت: اصلاح الگوی تغذیه، افزایش فعالیت بدنی و مصرف غذا های سالم تر از جمله راه های پیشگیری از بروز سرطان است. موضوع دیگری که اهمیت دارد تشخیص زودهنگام سرطان است که به ویژه برای سرطان پستان، دهانه رحم و روده بزرگ بسیار مهم است و می توان برنامه ریزی کرد و با تشخیص زودهنگام باعث کاهش بروز این گونه سرطان ها شد.

قنبری مطلق در ادامه گفت: ما در حدود پنج سال پیش بر روی این سرطان ها در سطح شبکه بهداشت و درمان برنامه ریزی کردیم و این برنامه ها در حال توسعه هستند و نهایتاً سبب خواهد شد که سرطان های ذکر شده کاهش پیدا نمایند و اگر سرطان بروز پیدا کرد در مراحل زودتری شناسایی گردد که نهایتا منجر به بهبود شرایط بقای بیماران مبتلا به سرطان و بهبود کیفیت زندگی آن ها نیز خواهد شد.

او در ارتباط با هزینه اقتصادی سرطان برای بیماران گفت: به طور کلی هرچه میزان بروز سرطان بالاتر باشد و هرچه دیرتر شناسایی گردد، از لحاظ اقتصادی هزینه بیشتری را به بیماران تحمیل می نماید. اما به طور کلی می توان گفت بیماری سرطان در صدر بیماری های پرهزینه قرار می گیرد. سرطان دومین علت مرگ در ایران و دنیا است، اما به لحاظ اقتصادی اولین مشکل اقتصادی در نظام سلامت بوده و هزینه های زیادی را به نظام سلامت تحمیل می نماید. مهمترین علت آن هم این است که سرطان دیر تشخیص داده می گردد؛ بنابراین این بیماری هر چه زودتر تشخیص داده گردد، میزان تحمیل هزینه های اقتصادی آن هم کاهش پیدا می نماید. راهبرد های ما نیز بیشتر مبتنی بر پیشگیری و تشخیص زودهنگام این بیماری است.

قنبری مطلق درارتباط با شرایط شناسایی زودهنگام سرطان در کشور گفت: بیشتر سرطان ها عمدتاً چهار مرحله دارند. اغلب سرطان ها متاسفانه در مرحله 2 و 3 شناسایی می شوند که باید کوشش کنیم زمان شناسایی آن ها بیشتر در مراحل 2 و 1 بیماری باشد. در بسیاری از کشور ها سرطان در مرحله یک و دو شناسایی می گردد، بنابراین هزینه های کمتری دربردارند. البته این درباره همه سرطان ها صادق نیست و راجع به سرطان هایی صدق می نماید که روش هایی برای تشخیص زودهنگام آن ها وجود دارد.

او درارتباط با علل تشخیص داده نشدن زودهنگام سرطان در ایران گفت: به طور کلی عللی که سرطان هم در ایران و هم در دنیا دیر تشخیص داده می گردد اول عدم آگاهی مردم راجع به علائم و نشانه های سرطان و راه های پیشگیری از آن، دوم عدم آشنایی ارائه دهندگان خدمت در سطوح شبکه بهداشت درباره علائم و نشانه های سرطان و سوم عدم وجود یک برنامه نظام مند برای تشخیص زودهنگام این بیماری است. در ایران برروی این زمینه ها کار می گردد تا آگاهی مردم راجع به علائم و نشانه های سرطان افزایش پیدا کند.

قنبری مطلق اضافه کرد: از طرفی با تدوین برنامه و آموزش ارائه دهندگان خدمت در نظام شبکه بهداشتی کوشش نموده ایم با علائم سرطان و راه های شناسایی زودرس آن آشنا شوند. به علاوه برنامه نظام مندی را برای ارجاع بیماران به سطوح تخصصی تر تنظیم نموده ایم که همگی باعث خواهد شد به تدریج سرطان زودتر شناسایی گردد تا میزان بهبود پذیری آن بیشتر گردد و تاثیرات اقتصادی آن نیز کاهش پیدا کند.

او در پاسخ به این سوال که آیا افزایش آلودگی هوا در شهر های بزرگ کشور می تواند موجب افزایش بروز سرطان در آینده گردد، گفت: آلودگی هوا حدود 7 سال پیش به صورت رسمی به عنوان عامل بروز سرطان از سوی آژانس بین المللی تحقیقات سرطان ذکر شد. در ظاهر به نظر می آید که آلودگی هوا با بروز سرطان ارتباط دارد، اما سال ها تحلیل احتیاج بود که اثبات گردد این دو مسئله اصولاً با هم مرتبط هستند. اما اینکه آلودگی هوا تا چه میزان با بروز سرطان در ارتباط است هنوز مورد آنالیز قرار نگرفته است و نتایج آن هنوز منتشر نشده است، بنابراین در ایران هم نمی توان گفت که تا چه میزان با افزایش بروز سرطان ارتباط دارد، اما به طور کلی ارتباط آن اثبات شده است.

رییس اداره سرطان وزارت بهداشت گفت: اما در کل می توان گفت عوامل محیطی کمتر از عوامل مربوط به شیوه زندگی در ایجاد سرطان به طور عام موثر هستند. علت آن نیز واضح است، زیرا عوامل مربوط به شیوه زندگی چیزی است که همواره با ما همراه هستند و مواجهه ما با شیوه زندگی ناسالم بیشتر از عوامل محیطی است. برای مثال فردی که دچار اضافه وزن و تغذیه ناسالم است همواره در مواجهه مستقیم این عوامل قرار گرفته است.

از میان همه عوامل احتمالاً عوامل تغذیه نقش بیشتری در بروز سرطان دارند. برای مثال مصرف غذای پر کالری، فست فود، روش های نامناسب پخت غذا مانند غذا های کبابی، سرخ شده و سوخته عواملی هستند که نقش بیشتری در بروز سرطان ایفا می نمایند. مهمترین نکته این است که 50 درصد سرطان ها قابل پیشگیری هستند و مهمترین عامل مهم که در پیشگیری از سرطان نقش دارد، اتخاذ شیوه زندگی سالم است که می تواند باعث کاهش احتمال بروز سرطان در افراد گردد.